Ik ben al ruim 3 weken terug en nu pas wordt het wat rustiger in mijn hoofd en hart. Meer dan ooit hebben de kinderen, het land en de verhalen over de aardbeving me geraakt.
Het was zeer bijzonder om de kinderen na ruim 1 ½ jaar weer te zien. Ik merk hoe waardevol het is dat ik vooral in Dubahi home een band heb opgebouwd met de kinderen die er al jaren zitten. Het is indrukwekkend om te zien wat het effect is als kinderen hun eigen naam weer hebben. De vorige directrice heeft ooit haar eigen naam aan de kinderen gegeven. Mr. Raut de home manager is recent naar Europa vertrokken. Hij heeft fantastisch werk verricht en echt een community van het weeshuis gemaakt en samen met het bestuur veel werk verricht om de namen en gegevens van de kinderen te achterhalen.
Al na de wapenstilstand met de Maoisten zag je al dat familieleden die elkaar waren kwijtgeraakt weer op zoek gingen naar elkaar. Zo kreeg A. ineens bezoek van een broer. Terwijl ze niet wist dat ze nog familie had. Ze woont, na een zorgvuldig proces, nu bij haar broer sinds een half jaar. Ze bezocht het weeshuis om mij o.a. te zien.
Het is indrukwekkend om te zien hoe ze veranderd is. Zo is ze weer naar school gegaan na het zakken voor haar examen(staatsexamen 10e klas). Dat is echt opmerkelijk, normaal doen kinderen dat niet. Ze sprak meer waar ze voorheen niets zei. En ze huilde hartverscheurend toen ze weg ging. Of nu pas de emoties er konden zijn. Ik zie ook bij andere kinderen wat het effect is als ze hun naam weer weten zoals bij Anya die nu veel gemotiveerder is om op school haar best te doen.
Gelukkig houden de nieuwe kinderen hun eigen naam. Maar ook daar zie je traumatische effecten. Je komt niet voor niks in een weeshuis terecht. Behalve mijn vaste programma zoals yoga, tekenen, nu ook groepsgewijs getekend, waardoor kinderen leren samen te werken. En natuurlijk veel spelletjes heb ik meer dan ooit veel inhoudelijk werk met een aantal kinderen kunnen doen op het gebied van leer- en gedragsproblemen. Ik heb daarvoor van te voren een aantal voor mij nieuwe methodes geleerd naast die die ik al beheers. O.a. EFT, praktisch en to-the-point. Wel ben ik zoals altijd afhankelijk van een goede tolk.
Gelukkig is Jyanti,de nieuw home manager goed onderlegd in Engels, zodat ze goed en precies kan vertalen. Toen ze echter plotseling naar het ziekenhuis moest ivm de aanrijding van een van de kinderen, heeft een van de oudere jongens vertaald nadat ik eerst een sessie met hem had gedaan. En dat ging ook goed. Hij wilde graag werken met zijn woede. Door de grote verschillen ook in uiterlijk tussen de verschillende bevolkingsgroepen is hij wat donkerder dan andere kinderen. Hij wordt ermee gepest. Ik heb dit met Jyanti besproken. Dit gebeurt niet in het weeshuis maar op school.
Een diepe indruk heeft het werken met Xata (17) gemaakt. Zij is gezakt voor haar staatsexamen en heeft een hekel aan leren en school dus wil het niet opnieuw doen. Ze leert nu op een atelier naaien. Omdat ik zag dat ze regelmatig niet ging hebben we gevraagd wat er aan de hand was. Ze vertelde dat ze het moeilijk vond om iets te vragen als ze iets niet wist. Xata is ooit als heel klein kind door de politie naar het vroegere weeshuis gebracht, en weet niets van haar achtergrond. Wel merkte ik nu meer dan ooit hoe ze getraumatiseerd is. Waarschijnlijk door veel slaag en mishandeling. Haar identiteit heeft zich moeizaam gevormd waardoor ze niet durft te vragen hoe iets wel moet als ze het niet weet. Tijdens deze sessie kwamen we er achter dat er een dieper probleem onder zit, nl dat ze weinig eet omdat ze geen honger heeft. Toen we dit onderzochten bleek het te gaan om onderdrukte woede en ergernis. Op mijn vraag of ze hier iets mee wilde zij ze nee: ik ben bang dat mijn woede me ziek maakt. Ik heb toen voorgesteld in Ned. het met een collega te bespreken en een medicijn op te sturen. Daarmee ging ze accoord. Inmiddels krijgt ze 2x per dag kippebouillon, zeer versterkend. En stuur ik nog het een en ander op. Daarnaast gaat Jyanti wekelijks een gesprek met haar aan om haar identiteit te versterken. Ik realiseerde me meer dan ooit hoe belangrijk het is dat ik deze kinderen nu 5 jaar ken. En ook verhalen kan vertellen van toen ik ze leerde kennen en wat we toen hebben besproken en gedaan. Zo ging Xata(in 2011) toen niet in het dorp in zonder de home mother. Het is ook zo leuk om de kinderen blij te maken door voor iedereen nieuwe schoenen en kleding te kopen. Ook hier werd het nieuwe (de 2e) zonnepaneel erg gewaardeerd.
Gelukkig is er een goed bestuur vanuit de gemeenschap wat open staat voor suggesties en echt het belang van de kinderen kan zien.
In de school in Dharan kon ik weinig doen ivm de vakantie. Wel heeft de office manager van de stichting geregeld dat ik er twee dagen terecht kon. De eerste dag was zowel het hoofd van de school daar en een lid van het schoolcomité. Mooi om te merken hoe belangrijk de omliggende gemeenschap is. Het schoolcomité is daaruit ontstaan. Men vindt dat het hun taak is om te onderzoeken wat de reden is van het grote verzuim. Omdat ze hier niet goed voor zijn opgeleid stelde Madan Dakhal, bestuurslid SHC, voor om ze te laten trainen door trainers uit Dharan, die hier in gespecialiseerd zijn.
De school is ooit ontstaan om kinderen die op straat zwierven een plek te geven.. De ouders zijn veelal analfabeet. Dat maakt dat het geen eenvoudig proces is om ouders en kinderen te motiveren om naar school te gaan. Ook veranderingen volgens onze begrippen, ten goede, kunnen moeizaam gaan door jarenlange tradities. Dit ook met een vriendin besproken (lang leve Whatsapp). Zij stelde voor een ansichtkaartenproject met tekeningen van kinderen van de Divendra school te starten. Om op die manier de school en de kinderen hun zelfrespect te vergroten en ook meer inkomsten te generen door verkoop in Dharan en in Nederland van de ansicht kaarten. Het plan is een tekenwedstrijd te organiseren met een expositie in het gemeentehuis van Dharan met de burgemeester als ere gast. Voor tekenmateriaal en prijzen ter stimulering is gezorgd. Het drukken van de ansichtkaarten in Nederland kost 67,– euro voor 250 kaarten in kleur. Dus niet onoverkomelijk.
Ook hier op de school weer gewerkt met een kind met grote spraak achterstand. Waarschijnlijk hersenletsel bij de geboorte. Hier ging het tolken veel moeizamer. Niet iedereen is hier geschikt voor. Ontroerend om te zien hoe betrokken de nieuwe onderwijzeres was bij dit kind. En hoe ze hem een betere toekomst gunde.
Door de feestdagen kon ik maar drie dagen terecht bij het Saraswati weeshuis met 22 kinderen(2 tijdelijk ivm sluiting van hun eigen kinderhuis). Ik merkte hoe anders de cultuur is van dit weeshuis. Zo hebben de oudere kinderen geen computer. Hoewel ik daar wel geld voor wilde inzamelen werd dit afgewezen uit angst voor de slechte invloed van internet. Ook na mijn suggestie dat dit te blokkeren was, werd het niet opgepikt. I.t.t. vorige jaren ontstond er een levendig gesprek. O.a. n.a.v. verzoek van Henk Hooghuis met klem aangeraden preventieve maatregelen te nemen ivm mogelijke aardbeving of landverschuiving. Gelukkig werd mijn aanbod geaccepteerd dat ik geld organiseerde voor een zonnepaneel. Op de meisjesslaapzaal waar ik sliep viel de ”van” ook bij extreme hitte steeds uit. Bij hitte, met een golfplaten dak, is dat een ramp. Bij kou geeft zo’n dak geen enkele isolatie. Omdat men zelf niet in de slaapzaal slaapt realiseert men zich dit niet. En de kinderen weten niet beter. Een zonnepaneel is niet voldoende om ook de meisjesslaapkamer te voorzien van electra. Een tweede is daarvoor nodig. Ook hier weer veel speelgoed en kleding o.a. uit Nederland uitgedeeld. Speelgoed heb ik daar niet gezien. Het voordeel van bivakkeren in het weeshuis zelf is dat je veel waarneemt over de relaties en patronen van en tussen de kinderen.
Zo is een kind Borac, die nu 4 jaar in het weeshuis zit, zeer getraumatiseerd. Dat uit zich in klieren en in negatief gedrag. Waardoor hij buiten de groep komt te staan. Ik heb hem beloond met een autootje als hij twee dagen niet zou klieren. Voor ieder negatief gedrag een punt. Bij 5 punten geen auto. Hij was me dankbaar dat ik hem op die manier hielp zijn negatieve gedrag te beteugelen. Negatief gedrag was (hoop ik) de enige manier om zijn innerlijke spanning te ontladen en het was zijn enige manier om aandacht te genereren. Ik moest een ander kind uitlegen waarom hij geen auto kreeg. En gelukkig begreep hij het.
Aan het eind van mijn verblijf heb ik o.a. met het bestuur besproken dat het aan te raden is om drie kinderen individuele aandacht te geven. Omdat dit niet te realiseren is heb ik voorgesteld drie mondharmonica’s voor ze te kopen. De kinderen hebben een natuurlijk aanleg voor muziek en krijgen dat al heel vroeg op school. Dan zouden een van de oudere kinderen met hun gaan spelen. Ik hoop dat het ook inderdaad vorm krijgt.
Het was fijn dat ik een paar dagen bij een van de bestuursleden kon logeren. Het was heerlijk om lekker te eten en te kunnen douchen en bij fijne mensen. Een nieuwe ervaring om als gast in een privé huis in Nepal welkom te zijn.
Meer dan ooit heb ik steun ervaren van vrienden en familie van het thuisfront. Dat maakt dat ik dit werk, zoals ik hoop, kan blijven doen.
Lieve groet,
Anja Brasser
Stichting Kinderen in Beeld helpt kwetsbare kinderen en jongeren in onder andere Nepal, zodat hun kwaliteit van leven, levensvreugde en welzijn toeneemt.
